Zijn uitspraken van Minister Karien van Gennip geloofwaardig?
Bij het debat over de kinderopvang op 16 november 2022 werd door Minister Karien van Gennip (CDA) de stijging van de netto kosten afgedaan als euro’s / paar procentjes. Het zou allemaal wel meevallen. Neemt de minister jou als ouder wel serieus?
Enkele citaten uit het debat op 16 november 2022 over de kinderopvang van de minister :
Dan gaat het over de vraag hoeveel de eigen bijdrage van de ouders uiteindelijk stijgt. In de media hebben we dit weekend allerlei rekenvoorbeelden gezien: 10% tot 40% stijging van de eigen bijdrage. Iemand die nu 96% vergoed krijgt omdat diegene in de laagste inkomenscategorie zit, heeft een eigen bijdrage voor twee kinderen van tussen de €20 en €30 per maand. Dan kom je met een stijging van 40% uit op tussen de €30 en €40 per maand. De rest van die 96% wordt gewoon door de overheid betaald. We moeten dus wel even oppassen. Met percentages op kleine euro’s krijg je snel hogere percentages.
Wat belangrijk is, is dat we uiteindelijk de afweging van de ouders over betaalbaarheid en toegankelijkheid heel goed in de gaten houden. We moeten bekijken wat er gebeurt. We hebben nog niet alle tarieven doorgekregen. Sommige zijn er nog mee bezig. Als je nu 96% vergoed krijgt, of 88% als je modaal verdient, dan is je eigen bijdrage 4% of 12% plus wat er eventueel nog overheen gaat.
***
We hebben met elkaar met die 12 miljard van het koopkrachtpakket en dat prijsplafond echt gepoogd neer te zetten dat mensen het komende jaar niet onderuitgaan en dat we er echt voor zorgen dat met name de laagste inkomens, de kwetsbare inkomens, gestut worden en de middeninkomens geholpen worden om er zo voor te zorgen dat Nederland het komende jaar kan blijven draaien.
Anders dan mevrouw Van Gennip baseert Kinderopvang-Wijzer.nl zich op duidelijke berekeningen en kennis. Dus wat is het in werkelijk voor jou als alleenstaande ouder met een inkomen tot circa € 24.500 (de groep die het hoogste % aan kinderopvangtoeslag). Worden de kwetsbare inkomens beschermd?
- Het voorbeeld waarvan sprake is gaat uit van afname 2 dagen opvang.
De meeste ouders met een inkomen tot € 24.500 zullen alleenstaande ouders zijn, waarvan een deel doelgroepers (studie, re-integratie-traject etc). Deze ouders hebben vaak 4 of 5 dagen opvang nodig, omdat de trajecten meerdaags zijn, omdat ze simpelweg 4 of 5 dagen moeten werken per week. Afname van 2 dagen kinderopvang voor deze ouders is niet echt realistisch te noemen.
- Een eigen bijdrage van € 20 tot € 30 per maand voor 2 kinderen
Ouder(s) met een inkomen tot € 24.500 zullen vaak al meer dan 2 dagen opvang (moeten) afnemen. Maar laten we voor de goede orde eens aannemen dat je als ouder uren afneemt zoals het landelijk gemiddelde (cijfers CBS 2021 : 760 uur KDV , 380 uur BSO per jaar). Nu is het gemiddelde uurtarief kinderopvang 2022 (cijfers Ministerie : rapportage kinderopvang tweede kwartaal 2022) al € 8,83 bij de KDV en € 7,92 voor de BSO. Dan is eigen bijdrage per maand in 2022 € 71 en voor 2023 € 95. Voor Minister Karien Van Gennip zal het verschil tussen € 30 en € 71 “kleine euro’s” zijn, voor jou als ouders is het feitelijk een factor van 2,35.
Op basis van eerdere jaren zou overigens het uiteindelijke uurtarief over geheel 2022 uit kunnen komen op circa € 8,99 voor KDV en € 8,29 voor BSO. Dit omdat het de praktijk is dat pas later in het jaar alle uurtarieven verwerkt zijn. In dat geval gaat het om circa € 93 voor 2022 en € 118 voor 2023.
Conclusie
De uitspraken van mevrouw Van Gennip komen dus niet echt overeen met de dagelijkse werkelijkheid en scheppen een verkeerd beeld.
Net zoals de uitspaak van minister Van Gennip: “Het is een private markt. De meeste van die ondernemers zijn hartstikke winstgevend. Ik denk dat er een serieus gesprek moet worden gevoerd met de sector over waar de winst naartoe gaat.” Een uitspraak die niet gebaseerd is op kennis (strijdig met sectorrapporten Waarborgfonds Kinderopvang) en veel schade aanricht voor de branche.
Duidelijk is dat er steeds meer een tweedeling ontstaat. Een deel van de kinderopvang is alleen toegankelijk voor ouders met een hoger inkomen. En dat minister Karien van Gennip hier niets aantoonbaars aan doet maar verschuift naar de toekomst.
Werkelijke netto bijdrages
Wat zijn nu de eigen bijdrages/netto kosten voor ouders met een inkomen tot circa € 24.500. Ouders die meerdere dagen kinderopvang nodig hebben en zeker niet het gemiddelde van 2. Bij de berekeningen gaan we dus uit van 4 dagen met 1 kind op het kinderdagverblijf en 1 kind op de buitenschoolse opvang.
Daarbij een inkomen van € 20.000 in 2022 die in 2023 met 3,5 % stijgt. Zolang het inkomen onder de circa € 24.500 blijft zijn de netto kosten kinderopvang overigens gelijk. Alleen de druk van de netto kosten kinderopvang op het bruto jaarinkomen zal dan lager uitvallen. Daarbij gaan we ervan uit de dat de tarieven 2023 in de kinderopvang stijgen met “slechts” 8 %.
Je treft dan de volgende voorbeeldberekeningen aan :
- Uurtarieven gelijk aan maximum uurtarief kinderopvangtoeslag
- Gemiddeld uurtarief volgens vergelijk Kinderopvang-Wijzer
- Hoogst aangetroffen uurtarief volgens vergelijk Kinderopvang-Wijzer
- Gemiddeld uurtarief volgens kwartaalrapportage Rijksoverheid
- Modaal inkomen met gemiddeld uurtarief kwartaalrapportage
- Tweemaal modaal inkomen met gemiddeld uurtarief kwartaalrapportage
Samenvatting
Voor veel ouders met een inkomen zullen de netto kosten kinderopvang per maand al gauw met meer dan 20 % stijgen. Voor veel ouders met een inkomen rond de € 20.000 zal de druk van de netto kosten kinderopvang ten opzichte van het bruto inkomen hoger zijn, dan bij ouders met modaal of 2x modaal inkomen. Deze zijn een groter deel van het inkomen kwijt aan kosten kinderopvang.
De netto kosten kinderopvang 2023 voor ouders met een inkomen van onder de € 24.500 stijgen al gauw zo’n € 70 tot € 80 per maand. Bijna net zoveel als voor ouders met een modaal inkomen en maar iets lager dan voor ouders met twee keer modaal.
Bekijk hieronder de uitgebreide uitwerking van de voorbeeld berekeningen.
Uurtarieven gelijk aan maximum uurtarief kinderopvangtoeslag
Voorbeeld: uurtarieven gelijk aan maximum uurtarief. In Nederland zullen er maar een zeer beperkt aantal organisaties dit tarief hanteren.
In dat geval zal de netto eigen bijdrage per maand met circa € 5 toenemen. De druk van de netto kosten kinderopvang ten opzichte van het bruto inkomen bedraagt dan circa 5,7 %
| KDV | BSO | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2022 | € 20.000 | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2023 | € 20.700 | |||
| aantal uur per maand | 190,00 | 100,00 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2022 | € 8,50 | € 7,31 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2023 | € 8,97 | € 7,72 | ||
| 2023 | 2022 | Verschil | Stijging | |
| Maandelijkse factuur kinderopvang | € 2.476 | € 2.346 | € 130 | 5,6% |
| Indicatie kinderopvangtoeslag | € 2.377 | € 2.252 | € 125 | 5,6% |
| Netto kosten kinderopvang | € 99 | € 94 | € 5 | 5,6% |
| Niet voor KOT in aanmerking komend (uurtarief) | € – | € – | € – | |
| Druk netto kinderopvang op bruto inkomen | 5,7% | 5,6% |
Gemiddeld uurtarief volgens vergelijk Kinderopvang-Wijzer
Bij een vergelijk op onze website bleek het gemiddelde uurtarief voor het KDV in 2022 circa € 9,00 te bedragen. Op basis kwartaalrapportage Rijksoverheid zal dat ook in buurt komen van het jaartarief 2022. Onderstaand voorbeeld zal dus al veel vaker voorkomen in Nederland
Voorbeeld: indicatie gemiddeld uurtarief uit eerder onderzoek, stijging 8 %.
Voor deze ouder stijgen de netto kosten met € 68 euro (netto) per maand, een 31,8 %. De druk netto kosten kinderopvang ten opzichte van het bruto inkomen stijgt van een 13,9 % naar een 17,7% in 2023.
| KDV | BSO | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2022 | € 20.000 | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2023 | € 20.700 | |||
| aantal uur per maand | 190,00 | 100,00 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2022 | € 9,00 | € 7,74 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2023 | € 9,72 | € 8,36 | ||
| 2023 | 2022 | Verschil | Stijging | |
| Maandelijkse factuur kinderopvang | € 2.683 | € 2.484 | € 199 | 8,0% |
| Indicatie kinderopvangtoeslag | € 2.377 | € 2.252 | € 125 | 5,6% |
| Netto kosten kinderopvang | € 305 | € 232 | € 74 | 31,8% |
| Niet voor KOT in aanmerking komend (uurtarief) | € 206 | € 138 | € 68 | |
| Druk netto kinderopvang op bruto inkomen | 17,7% | 13,9% |
Hoogst aangetroffen uurtarief volgens vergelijk Kinderopvang-Wijzer
Voorbeeld: hoogst aangetroffen uurtarief uit eerder onderzoek, stijging 8 %.
Voor deze ouder stijgen de netto kosten met € 76 euro (netto) per maand, dus 24,6 %.De druk netto kosten kinderopvang ten opzichte van het bruto inkomen stijgt van een 20,0 % naar een 24,0% in 2023.
| KDV | BSO | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2022 | € 20.000 | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2023 | € 20.700 | |||
| aantal uur per maand | 190,00 | 100,00 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2022 | € 9,39 | € 8,01 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2023 | € 10,14 | € 8,65 | ||
| 2023 | 2022 | Verschil | Stijging | |
| Maandelijkse factuur kinderopvang | € 2.792 | € 2.585 | € 207 | 8,0% |
| Indicatie kinderopvangtoeslag | € 2.377 | € 2.252 | € 125 | 5,6% |
| Netto kosten kinderopvang | € 414 | € 333 | € 82 | 24,6% |
| Niet voor KOT in aanmerking komend (uurtarief) | € 315 | € 239 | € 76 | |
| Druk netto kinderopvang op bruto inkomen | 24,0% | 20,0% |
Gemiddeld uurtarief volgens kwartaalrapportage Rijksoverheid
Blijkens de kwartaalrapportage van de Rijksoverheid (tm tweede kwartaal 2022) bedragen de gemiddelde uurtarieven voor het KDV € 8,83 en voor de BSO € 7,92, Omdat vaak dan nog niet alle ouders de uurtarieven hebben verwerkt zijn de uurtarieven in het derde kwartaal of het hele jaar uiteindelijk nog hoger. Op basis van eerdere rapportages zou het uurtarief over 2022 uit kunnen komen op circa € 8,99 voor KDV en € 8,29 voor BSO.
Voorbeeld: uurtarieven kwartaalrapportage Rijksoverheid, stijging 8 %.
Voor deze ouder stijgen de netto kosten met € 72 euro (netto) per maand, een 33,3 %. De druk netto kosten kinderopvang ten opzichte van het bruto inkomen stijgt van een 13,1 % naar een 16,8% in 2023.
| KDV | BSO | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2022 | € 20.000 | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2023 | € 20.700 | |||
| aantal uur per maand | 190,00 | 100,00 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2022 | € 8,83 | € 7,92 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2023 | € 9,54 | € 8,55 | ||
| 2023 | 2022 | Verschil | Stijging | |
| Maandelijkse factuur kinderopvang | € 2.667 | € 2.470 | € 198 | 8,0% |
| Indicatie kinderopvangtoeslag | € 2.377 | € 2.252 | € 125 | 5,6% |
| Netto kosten kinderopvang | € 290 | € 218 | € 72 | 33,3% |
| Niet voor KOT in aanmerking komend (uurtarief) | € 191 | € 124 | € 67 | |
| Druk netto kinderopvang op bruto inkomen | 16,8% | 13,1% |
Modaal inkomen met gemiddeld uurtarief kwartaalrapportage
Om een beeld te krijgen ook een berekening van een ouder met een modaal inkomen in 2022.
Voorbeeld: modaal inkomen 2022, uurtarieven kwartaalrapportage Rijksoverheid, stijging 8 %.
Voor deze ouder stijgen de netto kosten met € 80 euro (netto) per maand, een 23,0 %. De druk netto kosten kinderopvang ten opzichte van het bruto inkomen stijgt van een 10,9 % naar een 13,0% in 2023.
| KDV | BSO | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2022 | € 38.000 | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2023 | € 39.330 | |||
| aantal uur per maand | 190,00 | 100,00 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2022 | € 8,83 | € 7,92 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2023 | € 9,54 | € 8,55 | ||
| 2023 | 2022 | Verschil | Stijging | |
| Maandelijkse factuur kinderopvang | € 2.667 | € 2.470 | € 198 | 8,0% |
| Indicatie kinderopvangtoeslag | € 2.241 | € 2.123 | € 118 | 5,6% |
| Netto kosten kinderopvang | € 426 | € 346 | € 80 | 23,0% |
| Niet voor KOT in aanmerking komend (uurtarief) | € 191 | € 124 | € 67 | |
| Druk netto kinderopvang op bruto inkomen | 13,0% | 10,9% |
Tweemaal modaal inkomen met gemiddeld uurtarief kwartaalrapportage
Om een beeld te krijgen ook een berekening van een ouder met een modaal inkomen in 2022.
Voorbeeld: tweemaal modaal inkomen 2022, uurtarieven kwartaalrapportage Rijksoverheid, stijging 8 %.
Voor deze ouder stijgen de netto kosten met € 106 euro (netto) per maand, een 13,4 %. De druk netto kosten kinderopvang ten opzichte van het bruto inkomen stijgt van een 12,4 % naar een 13,6% in 2023.
| KDV | BSO | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2022 | € 76.000 | |||
| Inkomen (gezamenlijk) 2023 | € 78.660 | |||
| aantal uur per maand | 190,00 | 100,00 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2022 | € 8,99 | € 8,29 | ||
| uurtarief kinderopvangorganisatie 2023 | € 9,71 | € 8,95 | ||
| 2023 | 2022 | Verschil | Stijging | |
| Maandelijkse factuur kinderopvang | € 2.740 | € 2.537 | € 203 | 8,0% |
| Indicatie kinderopvangtoeslag | € 1.847 | € 1.750 | € 97 | 5,6% |
| Netto kosten kinderopvang | € 893 | € 787 | € 106 | 13,4% |
| Niet voor KOT in aanmerking komend (uurtarief) | € 264 | € 191 | € 73 | |
| Druk netto kinderopvang op bruto inkomen | 13,6% | 12,4% |
Tenslotte
Aan de berekeningen kunnen geen rechten worden ontleend.
De uurtarieven uit het eerdere onderzoek waren afkomstig van zowel “commerciële” als zichzelf “maatschappelijke” kinderopvang noemende organisaties. Het hoogste uurtarief was afkomstig van een “maatschappelijke” kinderopvang.
Lees ook :
- Bestaat er wel maatschappelijke kinderopvang?
- Kinderopvang gratis ? Stijging eigen bijdrage tussen 0,5 % en 95,1 % voor lage inkomens
Zelf een berekening maken van de netto kosten kinderopvang 2023, download het gratis model van Kinderopvang-Wijzer.nl
De gegegevens in dit artikel zijn voor het laatst bijgewerkt en gecontroleerd op 29 september 2023
