Zijn overschoenen op een kinderdagverblijf wel noodzakelijk?

Je kent het wel, je brengt je kind naar het kinderdagverblijf en voordat je de groep op gaat, moet je graaien in bak voor blauwe plastic overschoenen of varianten hierop. En hopelijk zijn er nog exemplaren beschikbaar zonder gaten. En stap je in overschoenen die vaak door meerdere andere ouders zijn gedragen. De reden voor de overschoenen is de hygiëne en schone vloer op de groep, zeker waar jonge kinderen kruipen.

Kinderopvang kent vele maatregelen die hygiene moeten bevorderen, denk ook aan de gewijzigde hygiënerichtlijn over niet mogen dragen van nepnagels. Een maatregel die veel stof doet opwaaien bij de medewerkers in de kinderopvang.

We willen allemaal dat onze kinderen gezond en veilig opgroeien en daarom wordt er vaak veel nadruk gelegd op het handhaven van een schone en hygiënische omgeving, vooral in kinderdagverblijven. Een overmatige focus op hygiëne is mogelijk niet altijd gunstig voor de ontwikkeling en gezondheid van kinderen.

Volgens Bart Lambrecht, een Belgisch arts en immunoloog en een autoriteit op het gebied van astma en allergieën schiet het in ieder geval allemaal een beetje door. Volgens een artikel in het Nieuwsblad kan het zelfs het tegenovergestelde tot gevolg zijn.

‘Crèches waar er extreme hygiënische maatregelen worden genomen, zoals het aandoen van chirurgische overschoenen zodat de vloer proper blijft, hebben mogelijk een averechts effect op de gezondheid van kinderen. Een kind moet in zijn eerste levensjaren worden blootgesteld aan bacteriën’, stelt Lambrecht. ‘Dat is op lange termijn zeer voordelig voor die kinderen. Infecties en bacteriën zijn niet per se slecht, ze zijn nodig voor ons afweersysteem’, aldus Lambrecht. ‘We moeten dringend verder onderzoeken hoe de doorgedreven hygiënische maatregelen op crèches een invloed hebben op allergie. Soms zie je averechtse effecten van te proper leven. Als je bijvoorbeeld kinderen vanaf de geboorte laat slapen in een bed met een speciale allergeenwerende overtrek, komt er uiteindelijk meer allergie voor.’

Bron : Nieuwsblad.be

Uit onderzoek uit zowel de Verenigde Staten als Duitsland is gebleken dat kinderen die opgroeien in een kinderdagverblijf op de lange termijn een betere weerstand opbouwen en daardoor beter bestand zijn tegen ziektes. Hetzelfde effect wordt waargenomen bij kinderen die opgroeien in een groot gezin. Kinderen die niet naar een kinderdagverblijf gaan en enig kind zijn, hebben over het algemeen minder contact met andere kinderen, waardoor ze gevoeliger kunnen zijn voor allergieën en astma.

Het is meestal niet erg dat een kind in de kinderopvang in contact komt met bacteriën van andere kinderen. Sterker nog, infecties kunnen het immuunsysteem van het kind trainen. Veel infecties die optreden in het eerste levensjaar van een kind kunnen juist helpen om het kind te beschermen tegen astma en allergieën, aldus Lambrecht.

Zo is boerderijstof de lucht die je aantreft op boerderijen en die vol zit met natuurlijke “vuiligheid”, zoals componenten van dode bacteriën en schimmels. In 2015 is aangetoond dat blootstelling aan dit boerderijstof tijdens de kindertijd ons beter beschermt tegen allergieën en astma. Kinderen op het platteland zijn vaak minder vatbaar dan kinderen in de stad.

Volgens Lambrecht kan het allemaal dus wel wat minder: ‘We leven tegenwoordig te proper. Op de kinderopvang moet je overschoenen aandoen, speelgoed wordt maandelijks uitgekookt en ze maken er schoon met antibacteriële zeep. Onnodig. Het is hoog tijd dat we normaal gaan doen”. ‘Panikeer dus niet als je kind zich vuil maakt of iets vuil in zijn mond steekt. ‘Je kind gaat echt niet dood van op een vuile vloer te kruipen’.

Te veel hygiëne kan mogelijk een nadelig effect hebben op de gezondheid en ontwikkeling van kinderen. Het is belangrijk om een gezonde balans te vinden tussen hygiëne en blootstelling aan microben. Door kinderen de ruimte te geven om te spelen en te ontdekken in een omgeving met een gezonde microbiële diversiteit, kan dat bijdragen aan hun immuunsysteem en algemene gezondheid.

Bronnen : lees het volledige artikel in het Nieuwsblad  en artikel “Rust, ranzigheid, regelmaat – Say Yes to the Mess ”van wetenschapsjournalist Maartje Kouwen.

De gegegevens in dit artikel zijn voor het laatst bijgewerkt en gecontroleerd op 9 juli 2023