| |

Waarom kosten kinderopvang stijgen en uurtarieven kinderopvangtoeslag te laag zijn

De netto kosten van de kinderopvang blijven maar stijgen en het verschil met de uurtarieven kinderopvangtoeslag neemt maar toe. Door Rijksoverheid en politici wordt makkelijk verwezen naar de aanbieders in het algemeen of commerciële aanbieders of private equity in het bijzonder. Maar dat klopt niet, zelfs niet volgens de cijfers van de Rijksoverheid zelf. We leggen het uit.

Indexering uurtarieven kinderopvangtoeslag

De uurtarieven kinderopvangtoeslag worden jaarlijks geïndexeerd waarbij de indexering gebaseerd is op 80 % van loonvoet stijging en 20 % van het CPI (=inflatie). Dit zijn cijfers die door het Centraal Economisch Planbureau worden berekend en die gebruikt worden voor vele berekeningen binnen de overheid.

Deze cijfers worden jaarlijks verstrekt in maart en zijn dus een raming voor het jaar erop. In de loop der tijd worden deze bijgesteld naar de uiteindelijke werkelijke waarden over dat jaar.

Kosten kinderopvang

De loonvoet is niet specifiek gebaseerd op de loonstijgingen in de kinderopvang, maar van iedereen in Nederland. Hier kunnen dus al verschillen in ontstaan met de kinderopvang, als de lonen bijvoorbeeld hoger stijgen wegens een inhaalslag of hogere opleidingseisen.

De CPI of inflatie is gebaseerd op een aantal producten die door de burger betaald moet worden. Deels zal dat overeen komen wat een kinderopvangorganisatie aan hogere kosten betaald bij de inkoop van producten, maar zeker niet volledig. Een kinderopvangorganisatie krijgt geen energiekorting of zijn de huurstijgingen beperkt.

In onderstaande berekeningen wordt hier geen rekening mee gehouden en gaan we uit van de CEP cijfers.

Indexering uurtarieven kinderopvangtoeslag

Onderstaand een overzicht van de werkelijke stijgingen (2020 tot en met 2022) en de ramingen voor 2023 en 2024. Uitgaande van de cijfers van het CEP had in 2020 de uurtarieven met 6,58 % moeten stijgen.

Gegevens volgens CEP20202021202220232024
Loonvoet7,90%0,10%3,10%6,10%5,10%
CPI1,30%2,70%10,00%3,00%3,10%
Loonvoet (80 %)6,32%0,08%2,48%4,88%4,08%
CPI (20 %)0,26%0,54%2,00%0,60%0,62%
Jaarlijkse indexering6,58%0,62%4,48%5,48%4,70%

Nu worden de uurtarieven vooraf geïndexeerd op basis van ramingen en vinden in latere jaar/jaren correctie plaats. De organisaties hebben dus echter in 2020 in werkelijkheid te maken gehad met een kostenstijging van rond de 6,58 %, de kinderopvangspecifieke verschillen daargelaten.

De stijging in de uurtarieven was echter slechts zo’n 1,88 %, oftewel zo’n 4,7 % minder. Nu werd een deel in 2021 gecorrigeerd doordat de index volgens CEP 0,62 % steeg en het uurtarief 3,55 %, maar niet volledig en het verschil kosten uit 2020 wordt niet vergoed.

Werkelijke stijgingen KOT uurtarieven20202021202220232024
KDV1,87%3,55%0,47%7,29%5,81%
BSO1,89%3,56%0,55%7,39%5,73%

Doorberekening uurtarieven kinderopvangtoeslag

Als de uurtarieven kinderopvangtoeslag worden doorberekend, waarbij 2019 (jaar voor coronacrisis en oorlog), dan krijg je onderstaand beeld. Het uurtarief kinderopvangtoeslag had al zo’n € 9,48 moeten bedragen bij het kinderdagverblijf, € 8,14 bij buitenschoolse opvang en € 7,27 bij gastouderopvang.

Doorberekening uurtarieven201920202021202220232024
KDV €            8,02 €            8,55 €            8,60 €            8,99 €            9,48 €            9,92
BSO €            6,89 €            7,34 €            7,39 €            7,72 €            8,14 €            8,53
Gastouder €            6,15 €            6,55 €            6,60 €            6,89 €            7,27 €            7,61

De werkelijke uurtarieven kinderopvangtoeslag (2024 nog niet definitief) bedragen

Werkelijke uurtarieven  kinderopvangtoeslag201920202021202220232024
KDV €            8,02 €            8,17 €            8,46 €            8,50 €            9,12 €            9,65
BSO €            6,89 €            7,02 €            7,27 €            7,31 €            7,85 €            8,30
Gastouder €            6,15 €            6,27 €            6,49 €            6,52 €            6,85 €            7,24

Hier zijn duidelijk forse verschillen in zichtbaar.

Verschil in uurtarieven20202021202220232024
KDV €          -0,38 €          -0,14 €          -0,49 €          -0,36 €          -0,27
BSO €          -0,32 €          -0,12 €          -0,41 €          -0,29 €          -0,23
Gastouder €          -0,28 €          -0,11 €          -0,37 €          -0,42 €          -0,37

Stijging kosten uurtarief 2023 en 2024

Het (voorgenomen) uurtarief kinderopvangtoeslag is in 2024 geïndexeerd, eerst met 6,01 %, vervolgens wordt er € 0,02 in mindering gebracht om het verbetertraject gastouderopvang te financieren. Deze 6,01 % bevat dan 0,02 % correctie door hogere inflatie in 2022 en nog 1,29 % wegens correctie 2023.

Daarbij is de correctie 2023 gebaseerd op een CPI (of inflatie) van 3 %. Gezien de huidige stand van zaken maar zeer de vraag of dit percentage gehaald gaat worden. Dat zou betekenen dat als in 2024 is vastgesteld dat dit uiteindelijk (bijvoorbeeld) 5 % was, er bij de uurtarieven kinderopvangtoeslag 2025 dit gecorrigeerd gaat worden met 0,4 %.

De kinderopvangorganisaties hebben deze stijgende kosten in 2023 al gehad en deze werken ook door in 2024.

Het is dus niet echt verbazingwekkend te noemen dat het verschil tussen de uurtarieven kinderopvangtoeslag en de werkelijk uurtarieven verder oploopt. Het is zelfs bijna verbazingwekkend te noemen dat er nog kinderopvangorganisaties zijn die nagenoeg aan de kinderopvangtoeslag gelijke uurtarieven te voeren.  

De gegegevens in dit artikel zijn voor het laatst bijgewerkt en gecontroleerd op 29 september 2023