Waarom heeft de maatschappelijke kinderopvang zulke hoge uurtarieven?
Volgens o.a. BMK moet er een prijsplafond komen omdat de uurtarieven bij PE/commerciële partijen zo hoog zo zijn. Wat zijn hierover de uitkomsten uit het SEO rapport. We zetten het op een rijtje.
Eerst de uitkomsten volgens het rapport bij de kinderdagverblijven
Non-Profit | For Profit | Private Equity | KOT tarief | |
2019 | € 8,10 | € 8,47 | € 8,41 | € 8,02 |
2020 | € 8,42 | € 8,78 | € 8,93 | € 8,17 |
2021 | € 8,89 | € 9,45 | € 9,58 | € 8,46 |
De conclusie is dus dat PE hogere tarieven hanteert dan Non-profit of overige For Profit.
Betrouwbaar
De cijfers zijn niet echt betrouwbaar. Als toelichting wordt al gegeven dat er vrij weinig waarnemingen zijn. Voor de uitkomst van een statistisch gegeven is belangrijk hoeveel waarnemingen er zijn : hoe minder waarnemingen, hoe minder betrouwbaar. In het rapport wordt al gelijk toegelicht dat de veel meer waarnemingen zijn voor Non-Profit (factor 3 a 4)) en veel minder voor PE en For Profit. (onderdeel 5.4. van rapport).
Als deze verschillen gebruikt worden om kapstok voor de argumenten is dat niet echt sterk te noemen. Dan heeft men duidelijk het rapport niet gelezen (of begrepen).
Andere factoren
Huisvestiging
In 5.2. wordt gekeken naar de aanwezigheid per wijk. Hieruit blijkt dat Private Equity vaker in een “bovengemiddelde wijk”, oftewel een wijk met hogere inkomens, maar dus ook met hogere huur- en aanschafprijzen van het onroerend goed.
Lonen en uren
In 5.5 worden de arbeidsvoorwaarden besproken. Alhoewel er maar een beperkt verschil is in contractlonen (door de cao) is deze er wel. Ook het aantal uur dat men werkt is bij PE hoger dan bij Non-Profit, dus iets hogere personeelskosten.
Het verloop bij PE is hoger dan bij Non-profit. Dit kan dus ook gevolgen hebben voor de personeelskoten. Meer verloop kan gevolgen hebben voor de totale transitievergoedingen die betaald moeten worden, kosten van werving en andere zaken.
Kwaliteit
In 5.3 wordt de kwaliteit besproken. Hieruit blijkt dat bij PE-locaties minder vaak overtreden worden geconstateerd dan bij Non-Profit locaties. De kwaliteit op orde houden kost ook geld. Het is dus aannemelijk dat PE meer geld uitgeven aan de kwaliteit dan Non-profit. Mogelijk ligt hier ook een verband met een hoger verloop van personeel bij PE dan bij Non-profit. Het zou een reden kunnen zijn dat minder goed presterend personeel wel in dienst kan blijven bij Non-profit dan bij PE. Dit is echter niet onderzocht.
Conclusie
Er zijn meerdere factoren die heel makkelijk kunnen verklaren waarom uurtarieven bij PE (of For Profit) hoger liggen dan bij Non-profit.
Financiele positie
In het rapport wordt ook gekeken naar de financiële positie. De solvabiliteit van Non-profit is bijna 2 keer zo hoog als Private Equity. Simpel gezegd: Non Profit heeft veel meer opgepot.
Dit is al jaren zo. Over 2016 was dit bij stichtingen 43,18 en besloten vennootschappen (slechts) 7,85. (Bron : sectorrapport Waarborgfonds Kinderopvang). De liquiditeit (de financiële positie op korte termijn ) was respectievelijk 2,38 en 1,13.
Veel Non Profits zijn groot geworden door gemeentelijke subsidies. In het verleden kende iedere gemeente wel een “Stichting Kinderopvang Gemeente X” die lokaal ook het peuterspeelzaalwerk exploiteerde. Niet ongebruikelijk in het begin van deze eeuw dat bij financiële problemen van een lokale stichting de gemeente bijdroeg om deze op te lossen. Deze vermogens zijn dus vaak ontstaan door publiek geld, wat door deze stichtingen niet is geïnvesteerd in de kinderopvang (of kwaliteit, of lonen – zie hierboven). Dit heeft ook onderlinge verbindingen opgeleverd tussen gemeentes en kinderopvangorganisaties waar bij er vraagtekens over de transparantie kunnen zijn.
Vastgoed
Blijkens het rapport bezitten PE en For Profit meestal geen vastgoed. Maar de Non profit bezit dit dus wel, vaak gestopt in een aparte besloten vennootschap die het onroerend goed (=OG-BV) verhuurt aan de stichting. Vanuit risico overwegingen bij faillissement is dat begrijpelijk, maar het zorgt niet voor betere transparantie.
Het is namelijk ook de manier om geld (en winsten) van een andere rechtspersoon (zoals de stichtingen) te onttrekken. Er is geen transparantie en zicht hoeveel er op deze manier van de winst wordt afgeroomd richting de OG-BV. De OG-BV zal vast geen verlies lijden op het verhuurde onroerend goed. De opbrengsten van deze OG-BV komen in ieder geval niet ten goede aan de Stichting.
Management
Niet specifiek besproken in het rapport is de managementkosten. Het afsluiten van (dure) managementcontracten is een bekende manier om resultaten af te romen. Een onderneming (dus ook een stichting) kan dus vrij makkelijk afgeroomd worden doordat er dure huisvesting en/of managementscontracten worden afgesloten.
Resultaten
Blijkens het onderzoek (5.6 Financiële prestaties) is de EBIT (Earnings Before Interest and Taxes) of operationele winst op concernniveau bij PE wat lager dan Non Profit en For Profit. De mogelijk hogere uurtarieven van PE levert geen hogere EBIT op, mogelijk verklaarbaar door eerder genoemde kostenverzwaringen (huisvesting, personeel en kwaliteit).
Tenslotte
De vraag kan gesteld worden : waarom hebben de Non profits niet een veel lager uurtarief terwijl deze een forse hogere solvabiliteit hebben? Zou de maatschappelijke kinderopvang niet moeten verklaren hoe het mogelijk is dat zij met publiek geld zulke forse vermogens hebben opgebouwd en dit niet geïnvesteerd hebben in de kinderopvang.
En dan helemaal waarom deze maatschappelijke organisaties uurtarieven vragen die fors boven het uurtarief van de kinderopvangtoeslag is? Want juist voor ouders in de “benedengemiddelde” wijken is een uurtarief van de kinderopvang die boven het KOT uurtarief ligt verre van maatschappelijk te noemen.
Misschien dat er minder naar elkaar gewezen moet worden en de actuele problemen moet gaan oplossen. Kinderopvang is geen eenheidsworst.
Zie ook : Bestaat er wel maatschappelijke kinderopvang?