Spelen met Lef: Hoe kinderopvangmedewerkers omgaan met risicovol spel

Risicovol spel is een essentieel onderdeel van de ontwikkeling van kinderen. Hoewel het in de kinderopvang de nodige uitdagingen met zich meebrengt, is avontuurlijk spel belangrijk voor de bevordering van groei, veerkracht en zelfvertrouwen van kinderen bevordert.

Het belang van risicovol spel

Risicovol spel omvat activiteiten die inherent risico met zich meebrengen, zoals klimmen, balanceren op hoogtes, of het gebruik van gereedschap. Dergelijke ervaringen bieden kinderen de kans om hun eigen grenzen te verkennen, problemen op te lossen en verantwoordelijkheid te nemen voor hun acties. Het is een krachtig leermiddel dat hun zelfvertrouwen opbouwt en hen voorbereidt op de uitdagingen van het leven.

Omgaan met risico’s: Een doordachte benadering

Het beheer van risicovol spel op de kinderopvang vereist een doordachte benadering van pedagogisch medewerkers. Hier zijn enkele kernprincipes die in overweging moeten worden genomen:

• Risicoanalyse: Voorafgaand aan het implementeren van risicovol spel is een grondige risicoanalyse noodzakelijk. Dit houdt in dat pedagogisch medewerkers de speelomgeving evalueren en potentiële risico’s identificeren om veilige, maar uitdagende speelruimtes te creëren.
• Ondersteuning en toezicht: Pedagogisch medewerkers spelen een cruciale rol bij het bieden van ondersteuning en toezicht tijdens risicovol spel. Ze zijn aanwezig om kinderen te begeleiden, aan te moedigen en indien nodig in te grijpen, terwijl ze tegelijkertijd de ruimte geven voor zelfontdekking.
• Communicatie met ouders: Open communicatie met ouders is essentieel. Pedagogisch medewerkers moeten ouders informeren over het belang van risicovol spel, de veiligheidsmaatregelen die zijn genomen, en eventuele incidenten die zich hebben voorgedaan.
• Educatieve component: Het integreren van een educatieve component in risicovol spel is van groot belang. Pedagogisch medewerkers kunnen de ervaringen van kinderen koppelen aan leerdoelen en hen helpen reflecteren op wat ze hebben geleerd.
• Professionalisering en training: Continue professionalisering en training van pedagogisch medewerkers is noodzakelijk om hun vermogen te vergroten om risicovol spel op een effectieve en veilige manier te begeleiden. Dit omvat het leren herkennen van de positieve effecten van risicovol spel op de ontwikkeling van kinderen.

Samen Spelen, Samen Leren

Risicovol spel op de kinderopvang is meer dan alleen fysieke activiteit; het is een middel om kinderen te ondersteunen bij het ontwikkelen van hun volledige potentieel. Door een evenwichtige benadering te hanteren, waarbij zorgvuldige planning, toezicht en educatie centraal staan, kunnen pedagogisch medewerkers een stimulerende omgeving creëren waarin kinderen met lef kunnen spelen en leren. Dit draagt bij aan hun fysieke, sociale en emotionele ontwikkeling, waardoor ze veerkrachtiger en zelfbewuster worden. In de wereld van de kinderopvang vormt risicovol spel niet alleen een uitdaging, maar ook een kans om te gedijen en te groeien.

Voorbeelden van risicovol spel

Risicovol spel op de kinderopvang omvat activiteiten die fysiek uitdagend zijn en een element van onzekerheid of avontuur bevatten. Het doel is niet om onnodige risico’s te nemen, maar eerder om kinderen uit te dagen, hun grenzen te verkennen en hen waardevolle leerervaringen te bieden. Hier zijn enkele voorbeelden van risicovol spel:

• Klimmen en Klauteren: Het aanbieden van klimstructuren zoals klimrekken, boomstammen, of heuvels waar kinderen op kunnen klimmen en klauteren.
• Balanceren op Smalle Balken: Het creëren van evenwichtsbalken of boomstammen waarop kinderen kunnen balanceren om hun coördinatie en evenwicht te ontwikkelen.
• Werken met Gereedschap: Onder begeleiding en met geschikt gereedschap, kunnen kinderen leren hoe ze veilig met gereedschap, zoals hamers of schroevendraaiers, omgaan.
• Kampvuur maken: Gecontroleerde activiteiten waarbij kinderen betrokken zijn bij het maken van een kampvuur, bijvoorbeeld met gebruik van veilige materialen zoals LED-lampjes.
• Wateractiviteiten: Activiteiten zoals plassen stampen, modder spelen en watergevechten waarbij kinderen fysiek betrokken zijn en tegelijkertijd nat of vies kunnen worden.
• Zelf Koken en Bakken: Onder toezicht kunnen kinderen betrokken zijn bij eenvoudige kook- en bakactiviteiten, waarbij ze leren over voedselbereiding en keukenveiligheid.
• Bouwen met Grote Blokken: Het gebruik van grote bouwblokken waar kinderen creatieve structuren mee kunnen bouwen en slopen, wat hun probleemoplossende vaardigheden bevordert.
• Boomklimmen: Onder toezicht van volwassenen kunnen kinderen leren hoe ze veilig bomen kunnen beklimmen, waardoor ze fysieke vaardigheden ontwikkelen en zelfvertrouwen opbouwen.
• Fietsen op Oneffen Ondergrond: Fietspaden met kleine hellingen, kiezels, of andere oneffen oppervlakken die kinderen uitdagen om hun fietsvaardigheden te verbeteren.
• Buitenspelen in Extreme Weersomstandigheden: Gecontroleerde buitenspelen tijdens regen, sneeuw of winderig weer om kinderen bewust te maken van verschillende weersomstandigheden.
• Zelfstandig Openen en Sluiten van Sluitingen: Kinderen leren hoe ze hun eigen jassen, tassen of schoenen kunnen openen en sluiten, wat bijdraagt aan hun zelfredzaamheid.
• Slijm Maken: Onder begeleiding kunnen kinderen betrokken zijn bij het maken van slijm, waarbij ze leren over mengen en texturen.

Risicoach toolkit

VeiligheidNL ondersteunt de succesvolle implementatie van risicovol spel in de kinderopvang. Daartoe hebben ze de Risicoach ontwikkeld, een online leerplatform dat pedagogisch medewerkers en beleidsmedewerkers voorziet van voldoende kennis en inzicht. Hiermee kunnen zij stap voor stap aan de slag gaan met risicovol spel in de kinderopvang.