Kamervragen over agressie in de kinderopvang

De afgelopen jaren is er een duidelijke verandering zichtbaar in de manier waarop mensen met elkaar omgaan en zich uiten, zowel privé als in professionele contexten. Deze maatschappelijke verschuiving heeft ook impact op sectoren zoals kinderopvang, onderwijs en zorg. Waar professionals voorheen vaak meer respect en begrip ontvingen, is er nu een toename in mondigheid en hoge verwachtingen. Dit beïnvloedt niet alleen de samenwerking, maar heeft ook gevolgen voor de mentale en fysieke veiligheid van medewerkers.

Kinderopvangorganisatie KSH Kinderopvang heeft echter een grens getrokken ter bescherming van de medewerkers. Zo is in de Algemene Voorwaarden een mogelijkheid opgenomen dat de overeenkomst met de ouder met onmiddelijke ingang ontbonden kan worden als deze grensoverschrijdend gedrag vertoond tegenover de medewerkers van de organisatie (of andere ouders). De zorgen werden door de organisatie ook al bij de lokale en landelijke politiek aangekaart. Ook werd in de media (o.a. Rijnmond) de noodklok geluid over het toenemende grensoverschrijdende gedrag. Deze berichtgeving heeft ook tot gevolg dat er Kamervragen zijn gesteld.

2025Z05223 (ingezonden 20 maart 2025)
Vragen van het lid Van Eijk (VVD) aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over het bericht “Ouders ‘gaan volledig uit hun plaat’ bij kinderopvang: ‘We moeten een streep trekken’”.

1 Bent u bekend met het bericht ‘Ouders ‘gaan volledig uit hun plaat’ bij kinderopvang: ‘We moeten een streep trekken’’? 1)
2 Het artikel bericht over onacceptabele agressie van ouders richting kinderopvangmedewerkers, soms zelfs waar de kinderen bij zijn, heeft u een beeld van de schaal waarop deze agressie plaatsvindt?
3 Ontvangt u ook signalen dat kinderopvangcentra beveiliging inschakelen als gevolg van grensoverschrijdend gedrag van ouders? Zo ja, vindt u dit ook onacceptabel?
4 Wat voor maatregelen kunnen kinderopvangorganisaties treffen tegen ouders die verbaal of fysiek agressief zijn op de kinderopvang? Vindt u dat dit voldoende effectief is?
5 Welke maatregelen treft u om dreiging, intimidatie en fysiek geweld op de opvang te bestraffen?
6 Bent u bereid de kinderopvangtoeslag in te trekken bij ouders die fysiek geweld gebruiken of hiermee dreigen?  
7 Bent u bereid ouders die zich aan (het dreigen met) fysiek geweld schuldig maken een kinderopvangverbod op te leggen, zoals door samen met de sector een zwarte lijst op te stellen om te voorkomen dat dit bij andere vestigingen gebeurt?

1) AD, 20 maart 2025, ‘Ouders ‘gaan volledig uit hun plaat’ bij kinderopvang: ‘We moeten een streep trekken’’ (https://www.ad.nl/binnenland/ouders-gaan-volledig-uit-hun-plaat-bij-kinderopvang-we-moeten-een-streep-trekken~a2d6517f/).

Mondigheid en eisen

Een belangrijk kenmerk van de maatschappelijke verharding is de toenemende mondigheid van ouders. Steeds vaker beroepen zij zich op wat zij als hun rechten beschouwen en stellen daarbij hogere eisen. Een concreet voorbeeld is de discussie over ruildagen: ouders verwachten soms dat hun verzoeken zonder moeite worden ingewilligd, zonder oog voor de organisatorische beperkingen van de kinderopvang, zoals personeelstekorten. Wanneer aan deze verwachtingen niet wordt voldaan, kan dit leiden tot frustratie en boosheid.

Daarnaast ervaren pedagogisch medewerkers steeds meer weerstand bij het bespreken van gevoelige onderwerpen, zoals het gedrag of de ontwikkeling van een kind. Feedback over mogelijk problematisch gedrag wordt niet altijd geaccepteerd en kan defensieve of zelfs agressieve reacties oproepen. Dit zet niet alleen de relatie tussen ouders en kinderopvang onder druk, maar bemoeilijkt ook het handelen in het belang van het kind.

Regio

De mate van maatschappelijke verharding en grensoverschrijdend gedrag zal verschillen per regio en wordt beïnvloed door factoren zoals sociaaleconomische omstandigheden, culturele normen en bevolkingssamenstelling. In stedelijke gebieden, waar de druk op voorzieningen groter is en anonimiteit toeneemt, zal dat vaker kunnen voorkomen dan bij kleinere gemeenschappen. Bovendien spelen lokale beleidsmaatregelen en de manier waarop organisaties communiceren en verwachtingen managen een belangrijke rol in hoe deze uitdagingen zich uiten.

Grensoverschrijdend gedrag

Een zorgwekkende trend in de kinderopvang is het toenemende grensoverschrijdende gedrag van ouders. Medewerkers worden geconfronteerd met scheldpartijen, bedreigingen en soms zelfs fysieke agressie, wat stress en een verstoorde werksfeer veroorzaakt. Dit gevoel van onveiligheid beïnvloedt uiteindelijk ook de kwaliteit van de opvang.

Stelling

De vraag die hierbij gesteld moet worden, is hoe ver kinderopvangorganisaties moeten gaan in het tolereren van grensoverschrijdend gedrag van ouders. Een mogelijke oplossing zou kunnen zijn om duidelijke grenzen te stellen en hier consequenties aan te verbinden. Bijvoorbeeld:

“Het moet mogelijk zijn de contracten met ouders per direct te staken wanneer zij grensoverschrijdend gedrag vertonen, zoals schelden of bedreigen.”

Het implementeren van een dergelijke maatregel zou medewerkers beter kunnen beschermen en een duidelijke boodschap afgeven over wat wel en niet acceptabel is. Wat is jouw mening hierover?

Ben jij werkzaam in de kinderopvang?

Ben jij werkzaam in de kinderopvang? Hoe is jouw ervaring met verbale agressie, pesten, bedreiging/intimidatie, seksuele intimidatie, discriminatie en fysieke agressie? Daarbij worden deze vragen gesteld waarbij een onderscheid is tussen afkomstig van ouders/verzorgers of vanuit collega’s.

Oh ja, vraag je collega’s ook deel te nemen?