Jouw mening over zzp kinderopvang

Er is in 2022 een enorme toename geweest van freelancers /zelfstandigen / zzp in de zorg (waaronder kinderopvang) en onderwijs. Wat is jouw mening over het dossier “zzp kinderopvang”.

Er is ook sprake van een grote mate van schijnzelfstandigheid onder deze freelancers. De minister van SoZaWe, Katrien van Gennip heeft medio december 2022 in haar “voortgangsbrief over werken met zelfstandigen” ook maatregelen aangekondigd om deze aan te pakken. Of iemand schijnzelfstandig is wordt bepaald door wet DBA en deze wet rammelt nogal.

De stellingen op deze pagina gaan over freelancers die als pedagogisch medewerker actief zijn op een locatie kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang. Het gaat niet zo zeer over zzp’ers die bijvoorbeeld als pedagogisch coach of zelfstandig gastouder werken.

Een mening is een persoonlijk oordeel of standpunt dat niet perse is gebaseerd op objectieve feiten of bewijs. Kinderopvang-Wijzer is wel benieuwd naar jouw mening op onderstaande stellingen. Doe je ook mee?

Kenmerken

De kenmerken van een echte freelancer zijn : zelfstandigheid (in alles), ongebonden, afwisseling, vrijheid, zelf tijd & en werkmethodes bepalen en kortdurend. Een ZZP’er is niet voor langdurige contracten en aanwezigheid. Werken in de kinderopvang is toch vaak gericht om kinderen langdurig te begeleiden, vastigheid te bieden (zoals vaste gezichten), daarbij gebaseerd op vastgestelde protocollen, beleid en regels (door organisatie en wet- en regelgeving).

Personeelstekort

Er zijn volgens het CBS in het derde kwartaal 2022 ruim 34.000 zelfstandigen bijgekomen in de zorg (waaronder kinderopvang) ten opzichte van dezelfde periode van het jaar ervoor, terwijl er 13.000 mensen uit loondienst gingen.

Kwaliteit

De toename van het aantal zelfstandigen in de praktijk leidt tot een nog hogere werkdruk voor het personeel in loondienst. Doordat de zzp’ers zich vaak beperken tot de hoofdtaken, komen de ‘minder leuke’ klussen, zoals administratieve taken en diensten, op het bordje van het vaste personeel dat wel in loondienst werkt terecht. Zeker in sectoren als de kinderopvang, onderwijs en de zorg wordt deze problematiek als urgent ervaren. De continuïteit en de kwaliteit van de kinderopvang en onderwijs lijden daarmee onder de zzp aldus de Minister van SoZaWe.

Imago

ZZP’ers in de zorg, onderwijs en kinderopvang hebben nu het imago van graaiers. (bron : NRC). Citaat :“Zzp’ers maken de zorg kapot. Komen in een dikke BMW aanrijden, nemen geen verantwoording, rapporteren niet en alle extra administratieve taken komen op het bordje van het personeel”

Occasional Study van DNB (De Nederlandse Bank), heeft op basis van microdata van het CBS een onderzoek gedaan over pensioenopbouw onder werkenden (werknemers en zelfstandigen). Enkele uitkomsten:

• 94 % van de zelfstandigen bouwt geen pensioen op bij de 2^e pensioenpijler (pensioenfondsen) en is ook maar zeer beperkt bij de 3^e pensioenpijler (verzekeringen)
• Werkenden  die geen pensioen opbouwen in de tweede pijler, zijn vaker personen jonger dan 40 jaar, vrouwen en personen met een migratieachtergrond.
• Achterblijvende pensioenopbouw wordt niet gecompenseerd met ander vermogen.

Sociale zekerheidstelsel

De vele freelancers in Nederland zijn een bom onder het sociale zekerheidsstelsel en overheidsinkomen. Een zeer groot gedeelte van freelancers heeft geen pensioen- of vermogensopbouw en maar een beperkt gedeelte heeft een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Er wordt minder belasting afgedragen door gebruik te maken van  ondernemersfaciliteiten (waaronder deel onterecht), bedrijven betalen ook minder vennootschapsbelasting (door hogere zzp-kosten). Hierdoor dragen de freelancers minder bij aan de sociale zekerheidspremies, terwijl zij bij arbeidsongeschiktheid, ziekte of werkloosheid wel recht hebben op uitkeringen en/of zorgkosten.

Belastingafdracht

Als iemand is ingeschreven bij de KVK als freelancer is deze een ondernemer. Maar om als een IB-ondernemer beschouwd te worden moet je voldoen aan diverse voorwaarden van de Belastingdienst. Als IB-ondernemer mag je gebruik maken van belastingvoordelen. Of freelancers actief als pedagogisch medewerker in de kinderopvang voldoen aan deze eisen is in regelmatig twijfelachtig. De Belastingdienst heeft echter niet mankracht om dit te controleren. Hierdoor is het mogelijk dat freelancers onterecht belastingaftrek hebben en dus te weinig belasting afdragen.

Ondernemerschap

Een freelancer hoort een echte ondernemer te zijn. Zelf ondernemersplannen ontwikkelen, zelf onderhandelen, zelf overeenkomsten opstellen en af sluiten, zelf advies vragen bij deskundigen, zelf beslissen. Veel freelancers in de zorg zijn echter aangesloten bij zogenaamde platformwerkorganisaties, waarbij geen echte zelfstandigheid is in het ondernemerschap, doordat alles bepaald wordt door het platform. Platformwerkorganisaties hebben ook hun eigen verdienmodel en hebben belang bij een groot aanbod van freelancers, waarbij de kans op schijnzelfstandig groot is. De Europese Unie is ook bezig met wetgeving om dit aan te pakken. Minister Katrien van Gennip geeft aan (in haar voortgangsbrief) dat er afspraken gemaakt kunnen worden over het (niet) gebruiken van inleenconstructies of -bureaus, om te voorkomen dat met publiek geld feitelijk te veel wordt betaald voor de dienst.

Kinderopvang-Wijzer is benieuwd naar jouw mening over onderwerpen die met kinderopvang te maken hebben. Doe je ook mee ? Je ziet ook gelijk wat de mening van anderen is.

De gegegevens in dit artikel zijn voor het laatst bijgewerkt en gecontroleerd op 3 april 2023