Bestaat gratis kinderopvang ?
In het kort : nee, gratis kinderopvang bestaat niet ! Maar we leggen je het ook uit in een langere versie.
De verkiezingen voor de Tweede Kamer 2021 komen eraan. Ook is gebleken dat de uitvoering van de kinderopvangtoeslag niet helemaal vlekkeloos verloopt (zachtjes uitgedrukt). Dus politieke partijen komen met de wens voor gratis kinderopvang. Ideaal voor de kiezer, welke ouder zou hier nu bezwaar tegen hebben ?
Maar hoe werkt dat dan ?
Momenteel worden de kosten van de kinderopvang betaald door de werkgevers, de ouders en de rijkoverheid. Ieder voor grofweg 1/3e deel. Als er gratis kinderopvang wordt aangeboden vervalt dus het deel wat door de ouders betaald wordt. Dit gedeelte moet dan op andere manier gefinancierd worden door de Rijksoverheid. Dus dat moet komen vanuit een belastingheffing of bezuinigen op andere onderdelen van de overheidsuitgaven.
Dus uiteindelijk betalen we het met z’n allen op andere manier, een sigaar uit eigen doos.
Besparingen op belastingdienst
Als de uitvoering van de kinderopvangtoeslag bij de Belastingdienst wordt weggehaald zal dat besparingen opleveren. De vraag is of dat opweegt met de nieuwe kosten die gemaakt moeten worden om dan de kinderopvang te financieren. Er zal dan toch ook een structuur ingericht moeten worden om de kinderopvangorganisaties te betalen. Hierbij zal ook ergens vastgelegd moeten worden welke kinderen en voor hoeveel dagen deze gebruik maken van de kinderopvang.
Publiek domein
Door aantal politieke partijen is de wens uitgesproken om de kinderopvang onder te brengen in het publieke domein, net zoals basisscholen. Helaas ontbreekt aan gegevens hoe men dit in gedachten heeft. Momenteel zijn er ongeveer 2.975 rechtspersonen die de kinderopvang in Nederland aanbieden. Worden die uitgekocht ? Wat zal dat gaan kosten ? Wat zijn de overige gevolgen ?
De kinderopvangsector is de laatste 20 jaar enorm veranderd, verbeterd en gegroeid dankzij de ondernemers in de kinderopvang. De Nederlandse kinderopvang behoort inmiddels tot de top van Europa. Dit had nooit plaats kunnen vinden als dit was uitgevoerd door het publiek domein.
Veiligheid
Indien het gemiddelde klaslokaal wordt beoordeeld door de GGD op veiligheid conform de regels voor de kinderopvang, zullen veel lokalen hier niet aan voldoen. Een klaslokaal waar 25-30 kinderen les in krijgen wordt vaak niet veilig geacht voor een buitenschoolse opvang van 10 kinderen.
Waarom : als Rijksoverheid het begrip gelijke monniken , gelijke kappen gaat hanteren zal de Rijksoverheid heel erg in de buidel moeten tasten om de publieke domeinen op niveau te brengen.
Ventilatie
In april 2017 gingen strengere eisen in op het gebied van ventilatie / luchtkwaliteit, gebaseerd op het Bouwbesluit 2012. Bij de kinderopvang en scholen moest de ventilatie en luchtkwaliteit verbeterd worden.
De kinderopvang heeft dat gedaan en wordt hierop door de GGD gecontroleerd. Bij basisscholen is tijdens de coronacrisis duidelijk gebleken dat veel scholen hier niet aan voldoen. De gebrekkige ventilatie is al vele jaren een probleem bij het publieke domein.
De kinderopvang is geen publiek domein, dus kosten onderhoud worden betaald door de branche. De overheid betaald hier indirect slechts een klein gedeelte aan mee. Basisonderwijs is publiek domein, dus kosten veiligheid worden volledig betaald door de Rijksoverheid zelf. Dat is één van de redenen dat het onderhoud in schoolgebouwen al jaren een grote achterstand heeft.
Onderhoud
Quote uit 2016 : De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) erkent dat de gereserveerde bedragen te laag zijn. ,,Ze zijn gebaseerd op normen uit 1985 voor het neerzetten van een sober, doelmatig schoolgebouw,” zegt woordvoerder Liane ter Maat. ,,De bedragen houden geen rekening met hogere kwaliteitseisen.”
En…
Als er gratis kinderopvang wordt aangeboden kan het zijn dat er te weinig plekken zijn om dat aan alle kinderen aan te bieden. Het aanbieden van gratis kinderopvang zou ook de arbeidsparticiptatie niet verbeteren, maar zelfs kunnen verslechteren. Volgens studie van CPB stoppen ook ouders met werken als de kinderopvang gratis is.
Zie ook :
De gegegevens in dit artikel zijn voor het laatst bijgewerkt en gecontroleerd op 26 december 2022
